-
Γίνε ζωντανό παράδειγμα. Εφάρμοσε στην προσωπική σου ζωή αυτό που προτείνεις στον άλλο. Αν βιώνεις την αγάπη, την ταπείνωση και την υπακοή, η παρουσία σου και η σιωπή σου θα διδάσκουν, θα βοηθούν και θα στηρίζουν περισσότερο από τα λόγια σου. Αν δεν μπορείς να εφαρμόσεις αυτό που θέλεις να διδάξεις, δέξου με φιλική αποδοχή αυτή την αδυναμία σου και ζήσε όσο σου είναι δυνατόν το δώρο της ταπείνωσης που σου προσφέρει αυτή η αυτογνωσία
-
Παρακάλεσε το Θεό η βοήθεια που θα προσφέρεις να είναι εποικοδομητική. Επικοινώνησε με το συνομιλητή σου σε πνευματική ατμόσφαιρα προσευχής. Επέτρεψε ο λόγος και αγάπη του Θεού να περάσουν μέσα από σένα στην καρδιά του συνομιλητή σου.
-
Άκουσε προσεκτικά χωρίς να διακόπτεις. Δώσε την ευκαιρία στον άλλο να εκφράσει ελεύθερα αυτό που σκέφτεται και αισθάνεται. Βοήθησέ τον να δει με διαύγεια και αντικειμενική διάθεση τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
-
Μπες στη θέση του άλλου. Δες τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μέσα από τα δικά του μάτια και τις δικές του δυνατότητες. Μην αφήνεις να παρεμβάλλεται το εγώ σου, οι ατομικοί σου προβληματισμοί και τα δικά σου αρνητικά συναισθήματα. Δεν χρειάζεται να πεις αυτό που νομίζεις ότι θα έκανες αν ήσουν στη θέση του συνομιλητή σου διότι δεν είσαι.
-
Κάνε ερωτήσεις πάνω σε όλα λέει ο συνομιλητής σου ώστε να του δώσεις την ευκαιρία να αντιληφθεί τις βαθύτερες πτυχές των ζητημάτων που τον απασχολούν και να κατανοήσει με βάση το λόγο και την αγάπη του Θεού τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις του. Βοήθησέ τον να καταλάβει τις πιθανές αιτίες που κρύβονται πίσω από αρνητικές του συμπεριφορές.
-
Απόφυγε να δίνεις συμβουλές και να λες στον άλλο τι πρέπει να κάνει. Το ότι ο άλλος θέλει να μιλήσει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ή να εξομολογηθεί δεν σημαίνει ότι αντέχει να ακούσει συμβουλές. Συχνά θέλουμε να μιλήσουμε μόνο και μόνο για να μας ακούσουν ή πηγαίνουμε στην εξομολόγηση μόνο για συγχώρεση και όχι για καθοδήγηση.
-
Προσπάθησε να μάθεις μέσα από τον άλλο. Μη συμπεριφέρεσαι σα δάσκαλος αλλά σαν αδελφός, φίλος και συνοδοιπόρος. "υμεις δε μη κληθητε ραββι εις γαρ εστιν υμων ο διδασκαλος, ο Χριστος παντες δε υμεις αδελφοι εστε" Ματθ. 23,8
-
Βοήθησε το συνομιλητή σου να καταλάβει ότι δεν μπορούμε να έχουμε τον πλήρη έλεγχο της ζωής μας ούτε μπορούμε να ξέρουμε τι είναι το καλύτερο για την προσωπική μας πνευματική πορεία. Ο Θεός έχει τον έλεγχο και εμείς το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να εγκαταλείψουμε τον εαυτό μας στη δική Του πρόνοια προσδοκώντας να μας βοηθήσει με την άπειρη αγάπη και σοφία Του.
-
Μερικές φορές είναι αδύνατον να αλλάξει η ψυχολογική και η πνευματική κατάσταση του συνομιλητή σου αν πρώτα δεν γίνουν κάποιες αλλαγές στο περιβάλλον του. Υπογράμμισε τη σημασία που έχουν οι προσπάθειες για την αλλαγή των αρνητικών συνθηκών που εμποδίζουν την ψυχολογική του ανάπτυξη και την πνευματική του καλλιέργεια..
-
Αν ο συνομιλητής σου βασανίζεται από συμπτώματα παθολογικού άγχους και κατάθλιψης μην του πεις "δεν χρειάζεσαι τη βοήθεια των ειδικών", "μόνο ο Θεός μπορεί να σε βοηθήσει" ή "αν είχες περισσότερη πίστη δεν θα σου συνέβαινε αυτό" ή "πίστεψε στο Θεό και σου περάσει" ή "αν μπορέσεις να προσευχηθείς με θέρμη θα γίνεις καλά" ή "εξομολογήσου και ο Θεός θα σε βοηθήσει να το ξεπεράσεις" ή "να βάλεις λαδάκι από το καντήλι του τάδε Αγίου και θα γίνεις αμέσως καλά" . Το πιθανότερο είναι ότι αν δεν βοηθηθεί άμεσα με τον τρόπο που του υπέδειξες θα νιώσει απογοήτευση και θα έχει λογισμούς απιστίας.
-
Μην κρύβεις τον Χριστό με τον όγκο της παρουσίας σου. Κάνε συχνά αναφορές στην Αγία Γραφή και του Πατέρες. Πρότεινέ στο συνομιλητή σου να μελετήσει σχετικά κείμενα, ή να ακούσει ηχογραφημένες πνευματικές ομιλίες. Ο στόχος της επικοινωνίας είναι να προσκολληθεί στον Χριστό και τη ζωή της Εκκλησίας και όχι να αποδεχτεί αυτά που εσύ του λες ή να σε ακολουθήσει.
-
Αναζήτησε το πνευματικό νόημα που μπορεί να κρύβεται πίσω από την οδύνη. Ποια είναι τα στοιχεία που θα μπορούσε να αξιοποιήσει ο συνομιλητής σου ώστε να αντλήσει νόημα μέσα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και να συνεχίσει δυναμικά την προσωπική του πνευματική πορεία.
-
Αναζήτησε το αρνητικό ψυχολογικό νόημα που μπορεί να κρύβεται πίσω από πνευματικοφανείς συμπεριφορές.
Πολλές φορές μια φαινομενικά πνευματική στάση μπορεί να κρύβει υποσυνείδητα εγωκεντρικά κίνητρα. Για παράδειγμα μπορεί να νομίζει κάποιος ότι υπομένει τις ακραίες, αρνητικές συμπεριφορές του συντρόφου του χάριν της υπακοής στο θέλημα του Θεού, της αγάπης και της ταπείνωσης ενώ κατά βάθος φοβάται να χωρίσει επειδή είναι εξαρτημένος απ' τον άλλο και δεν τολμά να αυτονομηθεί και να αντιμετωπίσει τις αντιξοότητες του διαζυγίου και την οδύνη της μοναξιάς.
-
Επιδίωξε να γίνουν όχι μόνο μία αλλά μία σειρά συναντήσεων. Ειδικά οι πρώτες συναντήσεις με ανθρώπους που νιώθουν την ανάγκη να μιλήσουν αναλυτικά για τα προβλήματά τους είναι καλό να έχουν μεγάλη διάρκεια. Μετέπειτα συναντήσεις μπορεί να είναι πιο σύντομες εκτός και αν προκύψουν νέα σημαντικά ζητήματα που χρειάζεται να συζητηθούν.
-
Μη διακόπτεις επειδή νομίζεις ότι κατάλαβες. Δεν αρκεί να έχεις καταλάβει την ουσία του προβλήματος για να διακόψεις το συνομιλητή σου και να πάρεις το λόγο. Τις περισσότερες φορές ο άλλος θέλει να εκφράσει λεπτομερώς αυτό που τον απασχολεί για να αποφορτιστεί αλλά και για να βεβαιωθεί ότι τον έχεις καταλάβει. Αυτό που εσύ θεωρείς ασήμαντο για εκείνον μπορεί να έχει πολύ μεγάλη σημασία.
-
Μην αποδέχεσαι όσα σου λέει ο συνομιλητής σου για τον -ην σύζυγό του ή άλλα πρόσωπα αν δεν ακούσεις πρώτα όλους τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Το πιθανότερο είναι να σου λέει μονόπλευρα την αλήθεια όπως αυτός την αντιλαμβάνεται μέσα από τις ευαισθησίες του, τις ανασφάλειες του και τις ανάγκες του. Όσα σου διηγείται είναι πολύ σημαντικά αλλά δεν είναι αντικειμενικά, ολοκληρωμένα και ακριβή. Είναι απαραίτητο να τον σέβεσαι απόλυτα αλλά όχι να τον πιστεύεις τυφλά.
-
Αν πλήττεις με τα όσα σου αφηγείται ο συνομιλητής σου ή εκνευρίζεσαι λέγε από μέσα σου την ευχή ώστε με τη βοήθεια του Θεού να του επιτρέψεις να ολοκληρώσει. Αν όμως επαναλαμβάνει τα ίδια και τα ίδια και θεωρείς ότι δεν πρόκειται να ωφεληθεί μπορείς να αλλάξεις τη ροή της συζήτησης κάνοντας ερωτήσεις που θα τον βοηθήσουν να αλλάξει θέμα. Η επικοινωνία πρέπει να είναι γόνιμη και αποτελεσματική. Δεν ωφελεί να καταπιέζεσαι χωρίς ουσιαστικό λόγο. Χρειάζεται να είσαι διάκονος του άλλου αλλά όχι θύμα του. Όταν η επικοινωνία δεν οδηγεί πουθενά τότε "ευχών εστί χρεία".
-
Δείξε άνευ όρων αγάπη και κατανόηση. Αντιμετώπισε την αμαρτωλή συμπεριφορά με συγκατάβαση. Αν ο άλλος δεν έχει τη δυνατότητα να υπακούσει στο θέλημα του Θεού δεν είναι δυνατόν να τον πείσεις εσύ. Ο άνθρωπος βελτιώνεται με τον σεβασμό και την αποδοχή της ιδιαιτερότητάς του και όχι με την αυστηρή κριτική των ελαττωμάτων του.
-
Φέρσου με αγάπη και όχι σαν επαγγελματίας. Ενδιαφέρσου πραγματικά για το πρόβλημα του άλλου και μην κοιτάς απλά να ολοκληρωθεί ο ποιμαντικός χρόνος που είχες προαποφασίσει να αφιερώσεις. Μπορεί ο άλλος να χρειάζεται σπίτι, δουλειά, συντροφιά ή χρήματα. Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται πρώτα πρακτική βοήθεια και μετά διάλογος και προσευχή.
-
Αν τα λεγόμενά του συνομιλητή σου κρύβουν υπερβολικά αισθήματα ενοχής, φόβου, θλίψης, ανασφάλειας και αρνητικού τρόπου σκέψης ή υποψιάζεσαι ότι βασανίζεται από ψυχοπαθολογικά συμπτώματα παράπεμψέ τον σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας χωρίς όμως να διακόψεις κάθε σχέση μαζί του.
-
Παρακίνησε τον εξομολογούμενο να συμμετάσχει ενεργά σε δραστηριότητες της Εκκλησίας όπως: ομιλίες, εκδρομές, κατασκηνώσεις, συναντήσεις επικοινωνίας και κοινωνικής βοήθειας. Η ενεργός συμμετοχή θα τον βοηθήσει να δημιουργήσει δεσμούς νοήματος και δημιουργικές σχέσεις με άλλους πιστούς, γεγονός που θα βελτιώσει την αυτοεκτίμηση του και θα τον στερεώσει στο χώρο της Εκκλησίας.
