Η Αγάπη στην επικοινωνία
http://www.psyche.gr/epikoinonia2.htm

του Νικήτα Καυκιού

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Κήρυξ Χανίων

Στην επικοινωνία δεν είναι τόσο σημαντικό αυτό που λέμε όσο ο τρόπος που το λέμε. Το μη λεκτικό-νοηματικό κομάτι του επικοινωνιακού μηνύματος είναι πιο σημαντικό από το λεκτικό. Ο συνομιλητής μας ενδιαφέρεται κυρίως να νιώσει ότι:

Tον σεβόμαστε και τον αποδεχόμαστε ως άνθρωπο ανεξάρτητα από τις απόψεις του και τις αδυναμίες του.
Καταλαβαίνουμε αυτό που θέλει να πει.
Συμφωνούμε μαζί του.

Το πρώτο κομάτι που αφορά στην αποδοχή είναι το πιο σημαντικό. Διότι η ανάγκη του ανθρώπου για αποδοχή είναι συνυφασμένη με την αγάπη και την ασφάλεια οι οποίες είναι ανάγκες πρωτογενείς.
Στην καθημερινή μας επικοινωνία δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στα λεκτικά-νοηματικά μηνύματα της επικοινωνίας και παραμελούμε τη σημασία της αποδοχής και της αγάπης. Κατά συνέπεια βιώνουμε συχνά τη σύγκρουση και την ματαίωση στις σχέσεις μας. Νομίζουμε ότι έχει μεγάλη σημασία η άποψη που θα εκφράσουμε. Επιδιώκουμε να πείσουμε τον άλλο ότι έχουμε δίκιο και ότι η δική μας γνώμη είναι η σωστή ενώ του συνομιλητή μας λάθος. Ξεχνάμε ότι στην πραγματικότητα καμιά γνώμη ή άποψη δεν είναι απόλυτα σωστή και καμιά δεν είναι απόλυτα λάθος. Όλες οι απόψεις θεμελιώνονται σε κάποια βάση. Αν η βάση αυτή δεν είναι λογική ίσως είναι συναισθηματική. Ίσως προέρχεται από συνειδητές ή υποσυνείδητες ανάγκες, ανασφάλειες, φόβους ή προσδοκίες του συνομιλητή μας. Ακόμη και η παραληρηματική έκφραση ενός σοβαρά ψυχικά ασθενή έχει το νόημα και τη σημασία της. Το παραλήρημα φαίνεται τρελό και ανόητο μόνο σε αυτόν που δεν έχει την ικανότητα να το αποκωδικοποιήσει. Για τον ειδικό ψυχικής υγείας όμως όλες οι ιδέες όσο τρελές και αν φαίνονται κρύβουν ένα βαθύτερο νόημα. Με σεβασμό στο πρόσωπο του ασθενή και με πρόθεση αποδοχής και αγάπης προσπαθεί να ανακαλύψει τρόπους για να τον βοηθήσει. Στις καθημερινές μας σχέσεις συνήθως δεν έχουμε να κάνουμε με ψυχικά ασθενείς. Όλοι οι άνθρωποι όμως αισθάνονται την ανάγκη να γίνουν αποδεκτοί και να αγαπηθούν. Ο σεβασμός και η αγάπη είναι τα κλειδιά της επικοινωνίας με τα οποία μπορούμε να καταλάβουμε τον άλλο. Αυτή είναι άλλωστε και η ετυμολογική σημασία του ρήματος κατα-λαβαίνω. Σημαίνω ότι λαβαίνω τον συνομιλητή μου. Έρχομαι κοντά του, τον παίρνω μέσα μου, τον αγκαλιάζω και τον ενσαρκώνω στη ζωή μου. Αυτό είναι το κοντά και το μαζί ... η ενότητα μέσα στην αγάπη. Μέσα στον βιωματικό-επικοινωνιακό ορίζοντα της αγάπης ο άλλος νιώθει άνετα, αισθάνεται σαν να επέστρεψε στο σπίτι του. Αισθάνεται άνεση και ασφάλεια και τολμά να ξεκλειδώσει τα αισθήματά του, να αποκαλύψει βαθύτερες πτυχές του εαυτού του, να επεκτείνει τους προβληματισμούς του.Χωρίς την αγάπη η επικοινωνία εκπίπτει σε αγχώδη διαμάχη. Όταν προσπαθούμε να αμφισβητήσουμε τον άλλο και να αναιρέσουμε τις απόψεις του τον σπρώχνουμε να περιχαρακωθεί και να αμυνθεί. Όταν επιδιώκουμε να αλλάξουμε με το ζόρι τον τρόπο που ερμηνεύει τον εαυτό του, τους άλλους και την πραγματικότητα διαστρέφουμε την επικοινωνία σε πόλεμο.Ο πόλεμος δεν είναι επικοινωνία αλλά αποξένωση. Ίσως είναι αναπόφευκτη τακτική σε ένα πρώιμο στάδιο της προσωπικής μας πορείας. Αλίμονο όμως αν με το πέρασμα των χρόνων δεν μυηθούμε στην τέχνη της αγάπης.

Ραντεβού με τον
Ψυχολόγο