Four Gospels Iviron Monastery,  Mt Athos, 13th c.
Ψυχολογία και Θρησκεία
Ορθόδοξα κείμενα
Θεολογία και Ψυχοθεραπεία Ψυχολογία Θέματα Forum
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η μουσική τον κάνει τον άνθρωπο ευαίσθητο, τον κάνει ποιητή, τον κάνει άγιο...Μπορεί να γίνεις κι ένας εγωιστής και να κουνιέσαι και να «αυτόνεσαι» και να είσαι κούφιος. Μπορεί να έχεις τη φωνή, να συγκινείς με τη φωνή σου, αλλά αυτός ο όντως άγιος που ψάλλει, αυτός έχει και κάτι άλλο. Δεν έχει μόνο τη φωνή, αυτός έχει και κάτι άλλο. Μαζί με τη φωνή που εκπέμπεται με τα ηχητικά κύματα, εκπέμπεται και κάποια χάρις με άλλα κύματα, μυστικά που εγγίζουν τις ψυχές των ανθρώπων και τις συγκινούν βαθύτατα. Ο κούφιος ας πούμε μουσικός, ο εγωιστής, έχει αυτό. Κι ευχαριστεί έτσι. Ο άγιος μουσικός στέλνει και κύματα - κύματα μαζί με τη φωνή του. Γίνεται ένα πολύ μεγάλο μυστήριο. Γι' αυτό αν θα πάτε στο Άγιο όρος και ακούσετε τους μοναχούς που ψάλλουν - και παγωμένη και πέτρινη καρδιά να έχεις, άμα ακούσεις....
Π. Πορφύριος

 

 

 

Ο ψάλλων πρέπει να έχει το νου του στα θεία νοήματα και να έχει ευλάβεια. Να μην πιάνει τα θεία νοήματα λογοτεχνικά, αλλά με την καρδιά. Άλλο η ευλάβεια και άλλο η τέχνη, η επιστήμη της ψαλτικής. Η τέχνη, χωρίς ευλάβεια είναι….μπογιές. Όταν ο ψάλτης ψάλλει με ευλάβεια, ξεχειλίζει από την καρδιά του η ψαλμωδία και ψάλλει κατανυκτικά. Όταν εσωτερικά είναι σε καλή πνευματική κατάσταση ο άνθρωπος, όλα πάνε καλά. Γι' αυτό πρέπει να είναι τακτοποιημένος κανείς εσωτερικά και να ψάλλει με την καρδιά του, με ευλάβεια, για να ψάλλει και κατανυκτικά.
Π. Παϊσιος

 

 

Διάφορα Θέματα - Χιούμορ

http://psyche.gr/psaltes.htm

 

Το εγχειρίδιο
του κακού Ψάλτη

5/1/07

Γιούρο: Απαίτησε μια αμοιβή υψηλότερη από την προβλεπόμενη για να επιβεβαιώσεις το ψαλτικό σου κύρος αλλά και για να σπρώξεις τα έξοδα της οικογένειάς σου. Βάλε συγκεκριμένη ταρίφα για κάθε βάπτιση ή γάμο. Απαίτησε το δώρο των Χριστουγέννων ή του Πάσχα. Το δικαιούσαι διότι τις Άγιες μέρες εργάζεσαι περισσότερο.

Συχνότητα: Μη συμμετέχεις ποτέ σε καθημερινές Ακολουθίες. Αφού δεν πληρώνεσαι επιπλέον γιατί να σπαταλάς χρόνο και ενέργεια σε σαρανταλείτουργα, Παρακλήσεις, Μικρούς Εσπερινούς και Απόδειπνα;

Καριέρα: Αν είσαι αριστερός ψάλτης φρόντισε με κάθε τρόπο να γίνεις δεξιός. Αν είσαι δεξιός ψάλτης κράτα με νύχια και με δόντια αυτή τη θέση. Αν βρεθεί κάποιος καλύτερος από σένα μην τον αφήσεις με τίποτα να σου πάρει τη θέση. Το δεξί ψαλτήρι σου ανήκει διά βίου όπως και το επισκοπικό αξίωμα.

Πισινή: Μην συνεργαστείς με κάποιον που έχει ιδιαίτερο χάρισμα στην Βυζαντινή μουσική διότι μπορεί να σε κάνει να νιώθεις μειονεκτικά και ίσως αργότερα σου πάρει τη θέση.

Χορωδία: Φτιάξε μια χορωδία με άτομα που τους αρέσει η μουσική και η επίδειξη.

Ισοκράτημα: Αν δεν βρίσκεις τα κατάλληλα άτομα πάρε ένα ηλεκτρονικό μηχάνημα να σου κρατάει το ίσον. Όσοι δεν ξέρουν θα θαυμάσουν που η φωνή σου πολλαπλασιάστηκε.

Φιλαρέσκεια: Να θυμάσαι αδιαλείπτως ότι δεν απευθύνεις την ψαλμωδία σου στο Θεό εκ μέρους των ανθρώπων αλλά ότι χρησιμοποιείς την ψαλμωδία στο Θεό για να αρέσεις στους ανθρώπους.

Χλίδα: Να εκχυδαΐζεις και να παραμορφώνεις τη φωνή σου τραβώντας ασύστολα τις άκριες των λέξεων. Να προσθέτεις κορδέλα, γαργάρισμα, κορώνα, τρέμουλο, και μουρμούρα για να μην καταλαβαίνει κανείς τι λες ώστε το ψάλσιμό σου να εκφράζει το άρρητο. Ο πιο κατανυκτικός ήχος δεν είναι ο πλάγιος του δευτέρου αλλά ο «θορυβώδης της κραιπάλης».

Μαέστρος: Πάρε μια μπαγκέτα και κούνα την επιδεικτικά ώστε να συντονίζεις τους βοηθούς σου. Αν θες να επιδείξεις ταπείνωση μην πάρεις μπαγκέτα. Κούνα τα χέρια σου όπως ο Μίκης Θεοδωράκης σε ζωντανή συναυλία και κάνε γκριμάτσες πάθους. Θα σε προσέξουν οπωσδήποτε.

Λάμπα: Αν ο ιερέας αρνείται να τοποθετήσει ειδικό προβολέα πάνω από το ψαλτήρι, μην κάνεις πίσω. Κρέμασε πρόχειρα από πάνω σου ένα καλώδιο με μια λάμπα κατοστάρα. Ακόμη και αν εσύ δεν βλέπεις καλά τα κείμενα … θα βλέπουν καλά εσένα οι θαυμαστές σου. Άλλωστε η ορθοδοξία είναι η θρησκεία του φωτός.

Σόλο: Σε κάποια σημεία της Ακολουθίας να κάνεις σόλο. Ρίξε τους υπόλοιπους χαμηλά να κρατάνε το ίσον και εσύ πάτε τέρμα γκάζια να φτάσεις τις κραυγές σου στον ουρανό. Σύμφωνα με το ψαλμικό «Κύριε εκέκραξα προς Σε, εισάκουσόν μου» αν κράζεις δυνατά θα εισακουσθείς οπωσδήποτε.

Φαίνεσθαι: Αν η θέση του ψάλτη δεν είναι αρκετά υπερυψωμένη απαίτησε από το εκκλησιαστικό συμβούλιο να διατεθούν χρήματα για να κατασκευαστεί ειδικό βάθρο. Δεν είναι σημαντικό μόνο να ακούγεσαι αλλά και να φαίνεσαι!

Συστάσεις: Αν παρ' ελπίδα αναγκαστείς να εγκαταλείψεις τη θέση σου, μην απελπίζεσαι. Φτιάξε ένα βιογραφικό σημείωμα και ηχογραφημένα αποσπάσματα που να αναδεικνύουν τα ψαλτικά σου προσόντα. Προσέγγισε κάποιον επίσκοπο για να σου δώσει μια προχωρημένη συστατική επιστολή. Στείλε το υλικό σε όλους τους μεγάλους Ναούς που βρίσκονται στις πλούσιες περιοχές που σε συμφέρει να «διακονήσεις».

Διόρθωση: Αν ο παπάς κάνει κάποιο λάθος στις εκφωνήσεις ή στο τυπικό διόρθωσέ τον με δυνατή φωνή. Θα φανεί ότι ξέρεις καλύτερα. Αν κάποιος από τη χορωδία κάνει λάθος ρίξε του ένα αυστηρό, υποτιμητικό βλέμμα διότι σε εξέθεσε.

Συντομία: Στον όρθρο μην επιτρέψεις να διαβαστούν όλες οι ωδές. Γιατί να χάνουμε χρόνο με αναγνώσματα όταν μπορούμε να προβάλλουμε με άνεση την αξία μας στα στιχηρά των Αίνων;

Κορώνα: Αν βγάλεις μια δυνατή κορώνα κοίτα με την άκρη του ματιού σου το εκκλησίασμα για να εξακριβώσεις αν άρεσες.

Λυγμός: Αν ψάλλεις με συγκίνηση κάποιον ύμνο πίστεψε ότι έχεις ανέβει πνευματικά.

Ροκ: Βάλε τα ηχεία να παίζουν σε ένταση ροκ συναυλίας ώστε να δώσεις την ευκαιρία στους ακροατές να θαυμάσουν τη δύναμη της φωνής σου. Νιώσε ισχυρός με τον πνευματικό θόρυβο που προκαλεί το λαρύγγι σου.

Ξεκούτισμα: Αν έχεις περάσει τα –ήντα και η φωνή σου έχει γεράσει μην το βάζεις κάτω. Μην αφήσεις κανένα νεότερο να σου πάρει τη θέση. Μην ξεχνάς ότι η ψαλτική θεμελιώνει την ταυτότητά σου και ενισχύει το εγώ σου. Εφάρμοσε το … “ Dum spiro pselno ”

Δικαίωμα: Αν ξεκίνησες στα νιάτα σου να ψέλνεις από αγάπη για το Θεό και με τα χρόνια έχασες τον μπούσουλα και βυθίστηκες στον εαυτό σου και την αμαρτία … μην ανησυχείς! Συνέχισε να ψέλνεις! Κανείς δεν σκανδαλίζεται. Η παιδική σου ηλικία αναπληρώνει τη μετάνοια.

Χαλαρά: Στις Ακολουθίες μην πηγαίνεις ποτέ από την αρχή του όρθρου διότι αφενός θα κουραστείς και αφετέρου δεν υπάρχει κανείς να σε ακούσει. Να πηγαίνεις προς το τέλος του όρθρου τότε που αρχίζει να μαζεύεται ο κόσμος.

Προνόμιο no 1: Απαίτησε από τον παπά να σου στέλνει στο ψαλτήρι το αντίδωρο με τη σφραγίδα σωστά τυλιγμένο σε χαρτί, πριν από τη λήξη της Θείας Λειτουργίας. Το δικαιούσαι επειδή προσφέρεις περισσότερα από τους άλλους.

Προνόμιο no 2 : Όταν γίνεται αρτοκλασία να απαιτείς ένα ολόκληρο άρτο για το σπίτι. Δεν πειράζει που τους έχετε βαρεθεί στην οικογένειά σου. Να τους δίνεις σε συγγενείς και γείτονες για να ανεβάζεις το κύρος σου με την προσφορά αυτή αλλά και με το να τους θυμίζεις ότι είσαι άνθρωπος της Εκκλησίας.

Ανωτερότητα: Πάνω στο ψαλτήρι να νιώθεις διαφορετικός από το υπόλοιπο εκκλησίασμα. Οι άλλοι απλά παρακολουθούν ενώ εσύ με το χάρισμα της φωνής σου τους ανεβάζεις στον ουρανό. Είσαι ο πρωταγωνιστής.

Μοναδικότητα: Απάλλαξε όλους τους πιστούς από τη δυνατότητα της ψαλμωδίας. Να τα λες όλα εσύ με τη χορωδία και τους ιερείς ώστε ο λαός να μετέχει παθητικά σαν να παρακολουθεί θεατρική παράσταση.

Ρόμπα: Η μαύρη μακριά ρόμπα είναι must . Σου προσθέτει κύρος και σε κάνει να ξεχωρίζεις. Όταν την φοράς μοιάζεις με ουρανοβάμονα καλόγερο και κερδίζεις ηθικά points .

Τα παιδία: Όταν έλθει η στιγμή της απαγγελίας του «Πάτερ ημών» βάλε ένα «δικό σου» παιδάκι να το απαγγείλει πρόχειρα και βιαστικά. Έτσι θα φανεί ότι αγαπάς τα παιδιά και ότι στηρίζεις έμπρακτα το ευαγγελικό «άφετε τα παιδία ελθείν προς με». Σε όλους αρέσει αυτή η αιφνίδια ανατροπή της εσωτερικής ισορροπίας της Ακολουθίας.

Άμεμπτον: Αν στην προσωπική σου ζωή τα έχεις κάνει θάλασσα μην ανησυχείς. Ακόμη και αν είσαι φίλαυτος, οργίλος, φιλοχρήματος και πόρνος κανείς δεν σκανδαλίζεται. Με την ασκητική-νηπτική πράξη της ανάβασής σου στο ψαλτήρι οι αμαρτίες σου συγχωρούνται. Το αναλόγιο αθωώνει και εξαγνίζει.

Ανδροκρατία: Μην αφήσεις γυναίκες να συμμετέχουν στη χορωδία. Το ψάλσιμο είναι ανδρική υπόθεση. Μην προδίδεις τα προνόμια που σου προσφέρει η παράδοση.

Σνομπάρισε: Αν παρατηρήσεις ότι κάποιος συνεσταλμένος νέος ή νέα συμμετέχει συχνά στις ακολουθίες μην τον-ην προτρέψεις να ανέβει στο «ψαλτήρι». Αν κάποιος άγνωστος τολμήσει να σε πλησιάσει με τη διάθεση να ψάλλει, ρίξε του μια επικριτική και αδιάφορη ματιά για να τον ενισχύσεις στην ταπείνωση. Μετά από λίγο θα απομακρυνθεί μόνος του από το αναλόγιο.

Ρόλος: Δεν είναι απαραίτητο να εξομολογείσαι και να μεταλαμβάνεις. Εσένα άλλος είναι ο ρόλος σου στην Εκκλησία. Τα δρώμενα δεν αφορούν σε εσένα αλλά στους ακροατές σου.

Ξεσάλωμα: Αν δεν υπάρξει ιεροκήρυκας η ώρα του «κοινωνικού» είναι όλη δική σου. Βγάλε το άχτι σου με μια άσχετη ψαλμωδία διανθισμένη με τραβηγμένα τεριρέμ. Με αυτόν τον τρόπο θα προσφέρεις σε όσους πρόκειται να μεταλάβουν ένα ισχυρό κίνητρο κατάνυξης και μετανοίας.

του Νικήτα Καυκιού

 

 
Ψυχολογία και Θρησκεία
Απόψεις - Κριτικές - Παρατηρήσεις
Στείλτε email