Αστρολογία, Χρησμοδοτική, Ολιστική Ιατρική
Προβληματισμοί για μια απόπειρα μη σεκταριστικής
προσέγγισης
του Δημήτρη
Λαλούση
Τα παρακάτω γραφόμενα είναι μια πρόχειρη σύμπτυξη
σημειώσεων, σταχυολογημένων στο διάβα μιας πορείας αναζήτησης νοήματος της
οποίας η τροχιά συνέβη και πέρασε, επί είκοσι περίπου χρόνια, μέσα από ορθόδοξες
εκκλησιαστικές συντροφιές και κύκλους. Η οξεία εσωτερική σύγκρουση που προέκυψε
στον ψυχισμό του γράφοντα από την βίωση του συντηρητισμού και σεκταρισμού
των κύκλων αυτών και την πάλη για την επαφή με το αυθεντικό επέφερε ως καρπό
σκέψεις και προβληματισμούς κάποιοι εκ των οποίων συνοψίζονται στις σημειώσεις
αυτές, οι οποίες δεν διεκδικούν ούτε στο ελάχιστο τα εύσημα μιας συστηματοποιημένης
μελέτης αλλά απλώς ένα έναυσμα για περαιτέρω προβληματισμό, μια καλοπροαίρετη
σπορά για μια εναργέστερη αντιμετώπιση της πραγματικότητας.
* * *
Το σώμα του
ανθρώπου δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον χώρο που το περιβάλλει. Τίποτα δεν
μπορεί να υπάρξει αφ’ εαυτού του. Για να υπάρξει ‘κάτι’ πρέπει να υπάρχει
πάντα και ένας χώρος μέσα στο οποίο θα βρίσκεται.
Εφ’ όσον, όμως,
ο περιβάλλων χώρος, ο ‘περιέκτης’ δηλαδή, είναι άκρως απαραίτητος για την
ύπαρξη του οτιδήποτε, τότε πως μπορούμε
να θεωρήσουμε το οποιοδήποτε ‘περιεχόμενο’ ως κάτι το αυτόνομο; Ως κάτι που
έχει την δική του ‘ξεχωριστή ύπαρξη-ξεχωριστή ζωή’ και μπορεί και δρα ‘ανεξάρτητα’;
Αλήθεια, τι
είναι αυτό που μας κάνει να χαράζουμε ένα όριο μεταξύ του περιέκτη και του
περιεχομένου, έτσι ώστε να πείθουμε τον εαυτό μας ότι πρόκειται για δύο ξεχωριστές
μεταξύ τους οντότητες, ενώ εφ’ όσον δεν μπορούν να υπάρξουν ανεξάρτητα μεταξύ
τους θα ’πρεπε να μην βλέπαμε τίποτα άλλο παρά μόνο μία ενιαία οντότητα ή
έναν ενιαίο οργανισμό;
* * *
Ο πυρήνας (το κουκούτσι) ενός φρούτου και ο
φλοιός του αναπτύσσονται ταυτόχρονα. Το ένα τρέφεται από το άλλο και ενώ έχουν
διαφορετικά χρώματα, διαφορετική σκληρότητα και διαφορετική γεύση, αποτελούν
μέρη ενός ενιαίου οργανισμού. Το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο.
Ο φλοιός ενώ φαίνεται να βρίσκεται στο μακρινότερο σημείο του φρούτου από
τον πυρήνα και ενώ παρεμβάλλεται ενδιάμεσα η σάρκα του φρούτου, γεννιέται,
προέρχεται, τρέφεται και αναπτύσσεται από τον πυρήνα, όπως, βέβαια, ταυτόχρονα
γεννάει, τρέφει και αναπτύσσει τον πυρήνα. Και, βέβαια, στην διεργασία αυτή
δεν προηγείται αλλά ούτε και έπεται ούτε ο πυρήνας, ούτε και ο φλοιός. Είναι
σαν τα δύο άκρα μιας ράβδου, όταν κινείται το ένα άκρο κινείται και το άλλο,
χωρίς να προηγείται και να έπεται κανένα από τα δύο.
Αν κάποιος
ήξερε καλά την φυσιολογία των αναπτυξιακών διεργασιών μεταξύ του πυρήνα και
του φλοιού θα ήταν εις θέση να μας πει σε ποιο σημείο εξέλιξης και σχηματισμού
βρίσκεται ο πυρήνας και μόνο από την παρατήρηση των διεργασιών εξέλιξης και
σχηματισμού που συντελούνται στον φλοιό. Χωρίς, βέβαια, να χρειαστεί να κόψει
το φρούτο για να έρθει σε άμεση επαφή με τον πυρήνα, πράγμα που θα σήμαινε
και τον θάνατο του φρούτου.
Ο άνθρωπος
και το Σύμπαν που τον περιβάλλει είναι σαν τον πυρήνα με τον φλοιό. Πρόκειται
για απολήξεις ενός ενιαίου οργανισμού. Τα γεγονότα του μακρόκοσμου είναι οργανικές
προεκτάσεις των γεγονότων του μικρόκοσμου, όπως και το αντίστροφο. Ότι συμβαίνει
‘επάνω’ έχει την οργανική του συνέχεια ‘κάτω’ και αντιστρόφως.
Η Ερμητική
διδασκαλία και όλες οι πρακτικές απόρροιες της, η αστρολογία, η αλχημεία και
η αρχαία ιατρική, έχουν στην βάση τους αυτήν την αντίληψη της οργανικής ενότητας
μεταξύ ανθρώπου και κόσμου-σύμπαντος. Τα τεκταινόμενα στον μακρόκοσμο, στις
κινήσεις των πλανητών και των αστέρων, λόγου χάρη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά
οι οργανικώ τω τρόπω προεκτεινόμενες απολήξεις των τεκταινομένων εδώ ‘κάτω’
στον κόσμο των ανθρώπων και αντίστροφα. Αρκεί να υπάρχει η κατάλληλη γνώση
προς ανάγνωση των όσων σημαίνουν.
Η αυθεντική
Αστρολογία δεν διδάσκει -όπως διατείνονται οι τσαρλατάνοι του είδους που έχουν
παραδοθεί αμαχητί, με την σειρά τους και αυτοί, στην κρατούσα θρησκειοποίηση
της ‘επιστήμης’ (που δεν είναι εν τέλει τίποτα περισσότερο από μια από τις
πολλές δυνατές ‘αναγνώσεις’ της πραγματικότητας) για να προσδώσουν κύρος στα
λεγόμενά τους- ότι οι πλανήτες ‘επηρεάζουν’ μακρόθεν με ‘μαγνητικά πεδία’
κ.λ.π. την γη αλλά έχει ως αξονικό θεωρητικό το ότι οι πλανήτες και οι κινήσεις
τους με τα όσα διαδραματίζονται εδώ ‘κάτω’ έχουν την ακριβώς ανάλογη σχέση
που υπάρχει στην αμφίδρομη οργανική αλληλουχία μεταξύ του πυρήνα και του φλοιού.
Το ζήτημα, όμως, της κατάλληλης αυτής γνώσης, που μπορεί να διακρίνει τα όσα
συνθέτουν μια τέτοια αλληλουχία, είναι τεράστιο και δεν είναι του παρόντος
διότι η εξέταση του εδώ θα μας οδηγούσε σε παρενθέσεις επί παρενθέσεων και
έτσι δεν θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε τον εντελώς ‘εισαγωγικό’ χαρακτήρα
των όσων θέλουμε να επισημάνουμε.
* * *
Η ‘σύγχρονη’
λεγόμενη ιατρική του δυτικού κόσμου παρά τις θεαματικές προόδους της στο ζήτημα της αντιμετώπισης των
συμπτωμάτων δεν παύει να παραμένει μόνο ως ένας τρόπος αντιμετώπισης των συμπτωμάτων. Σύμφωνα με την
κρατούσα τοποθέτηση και πρακτική της, ‘υγιής’ θεωρείται ένας άνθρωπος που
απλά δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Η ασθένεια υπάρχει, κατ’ αυτήν, μόνο όταν
υπάρχουν συμπτώματα ή, ακριβέστερα, τα συμπτώματα είναι η ασθένεια. Στο σκεπτικό
αυτής της ιατρικής τα ‘αίτια’ ποτέ δεν αναζητούνται. Ο άνθρωπος δεν αντιμετωπίζεται
ως οργανικό μέλος ενός ευρύτερου όλου,
ενός ‘συστήματος’, αλλά σαν κάτι εντελώς ξέχωρο και αυτόνομο που η λύση του
κάθε προβλήματός του πρέπει να αναζητηθεί εντός των ορίων της υποτιθέμενης
‘αυτονομίας’ του. Αυτή η τοποθέτηση δεν είναι, βέβαια, άμοιρη και μιας πολύ
συγκεκριμένης κοινωνικο-πολιτικής θέασης ζωής, μέσα στην οποία γεννιέται και
την οποία υπηρετεί. Πρόκειται για την θέαση ζωής όπου ως έσχατο νόημα υπάρξεως
προσκυνείται και λατρεύεται η δύναμη, η επιβολή και άρα η εξασφαλιστική της
δύναμης και δυνατότητας επιβολής, περίφημη πια, ‘παραγωγικότητα’. Επομένως,
αν η εν λόγω ιατρική μπορούσε να δει τον άνθρωπο ως μέρος ενός ευρύτερου όλου
και εντόπιζε, λόγου χάρη, ως αίτιο ασθενειών την συναισθηματική και βιολογική
σύνθλιψη του μέσα σε μηχανισμούς καταναγκαστικής επιδίωξης απόκτησης αγοραστικής
ισχύος (η οποία αγοραστική ισχύς εντός των πλαισίων μιας κοινωνίας εμπορευματοποίησης
των πάντων αναγιγνώσκεται ως δύναμη και κύρος) θα έπρεπε να εναντιωθεί σε
έναν ολόκληρο ‘κόσμο’ μέρος του οποίου αποτελεί και η ίδια (1).
Επίσης, ο διωγμός αρχαίων επιστημών όπως η αστρολογία, η χρησμοδοτική η αλχημεία κ.λ.π. είναι και αποτέλεσμα της εγκαθίδρυσης και του ‘εξαγιασμού’ ενός πολιτισμού του ‘ιδίου θελήματος’ που έχει ως κατ’ εξοχήν αυτοεξωραϊστικό άλλοθι την περιφρούρηση της δήθεν ελευθερίας βούλησης. Σύμφωνα με το κοσμοαντιληπτικό θεωρητικό του πολιτισμού αυτού ο κόσμος δεν έχει αφ’ εαυτού του κάποια τάξη και άρα πρέπει να τακτοποιηθεί δια της παρέμβασης του ανθρώπου. Ένα θεωρητικό που καλλιεργεί την ιδέα του ότι ο κόσμος συνίσταται σε έναν τυχαίο συνωστισμό αποκεκκομένων μεταξύ τους πλήρως αυθύπαρκτων και αυτόνομων οντοτήτων. Ο άνθρωπος, εν προκειμένω, δεν είναι οργανικό μέλος του όλου σύμπαντος αλλά κάτι εντελώς ξέχωρο που πρέπει -για να εξασφαλίσει την επιβίωσή του- να βάλει τάξη σε αυτόν τον τυχαίο και χωρίς νόημα συνωστισμό ‘κομματιών’ που είναι το σύμπαν.
Τα άστρα υπάρχουν
εκεί. Και ακολουθούν τις τροχιές τους ανεξάρτητα από το αν το θέλουμε και
πως το θέλουμε. Πρόκειται για μια τάξη αχειροποίητη που δεν επιδέχεται ανθρώπινες
παρεμβάσεις. Και εφ’ όσον όλα υπόκεινται σε μία ενιαία τάξη σε αυτό το σύμπαν
η κάθε κίνησή τους έχει μια άμεση αλληλουχία με τα όσα συμβαίνουν στην Γη.
Όταν κάποιοι που θέλουν να παρουσιάζονται ως ‘επιστήμονες’ λένε ασυναρτησίες
του είδους «ακόμη και ένα φορτηγό να περάσει από κοντά σου, περισσότερο θα
επηρεαστείς από ότι από την κίνηση κάποιου πλανήτη» δεν κάνουν τίποτα περισσότερο
από το να αποκαλύπτουν το μέγεθος της μικρόνοιας τους. Άφού ο κάθε στοιχειωδώς
μορφωμένος άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί την τεράστια αλλαγή που θα επέφερε
σε όλο το πλανητικό σύστημα έστω και μια μικρή μετατόπιση της τροχιάς κάποιου
πλανήτη. Μια ελάχιστη ανακατάταξη των βαρυτικών έλξεων που συγκρατούν τους
πλανήτες στην θέση τους και, κατά συνέπεια, μια μικρή μετατόπιση της γης από
την θέση της, θα μπορούσε να αλλάξει όλη την παρούσα οικολογική ισορροπία
της. Αν στην γη έχει αναπτυχθεί η ζωή (με την μορφή που την ξέρουμε) οφείλεται
στην πολύ συγκεκριμένη πλανητική της τροχιά και θέση εντός του ηλιακού συστήματος.
Πράγματι, είναι
να απορεί κανείς πως άνθρωποι που δέχονται ότι διατάξεις στοιχείων (D.N.A. κ.λ.π.)
του μικρόκοσμου μπορούν και διαμορφώνουν ιδιοσυγκρασιακά και σωματικά χαρακτηριστικά
στον άνθρωπο αρνούνται με πείσμα να δεχτούν την πιθανότητα διαμόρφωσης τέτοιων
χαρακτηριστικών και λόγω των ποικίλλων διατάξεων των στοιχείων του μακρόκοσμου,
αν λάβουμε μάλιστα υπόψη ότι η ‘απόσταση’ είναι κάτι που έχει να κάνει με
το μέγεθος του παρατηρούντος (αν ένα ηλεκτρόνιο ήταν ένας πλανήτης και κατοικούνταν
από ανθρώπους, οι αποστάσεις που θα αντιλαμβανόταν να υπάρχουν μεταξύ των
ατόμων πιθανόν θα ήταν παραπλήσιες αυτών που αντιλαμβανόμαστε εμείς να υπάρχουν
μεταξύ των αστεριών που περιβάλλουν το πλανητικό μας σύστημα).
* * *
Όταν το κέρμα
του κλήρου πέφτει με τον τρόπο που πέφτει, ή όταν τα χρησμοδοτικά σύνεργα
σκορπίζονται με τον τρόπο που σκορπίζονται αυτό είναι αποτέλεσμα της ενιαίας
κίνησης ολόκληρου του σύμπαντος, της αχειροποιήτου καθ’ όλα βούλησης του Όλου,
θα μπορούσε να πει κανείς. Τα χαρτιά της τράπουλας, τα εξάγραμμα του Ι Τσίνγκ
κ.λ.π. δεν είναι τίποτα άλλο από μια ‘γλώσσα’ που δίνει ο χρησμοδότης στην
βούληση αυτή του Όλου για να καταστεί δυνατή η επικοινωνία του με τον άνθρωπο.
Και ο σοβαρός χρησμοδότης είναι αποφασισμένος να λάβει σοβαρά και να ακολουθήσει
με ευλάβεια τα του χρησμού. Η ειλικρίνεια του είναι η εγγύηση ειλικρινούς
ανταπόκρισης του Όλου στο ερώτημά του. Αφού ξέρει πως η ‘απάντηση’ που του
έρχεται είναι του άλλου του εαυτού, του μακροκοσμικού. Και η ειλικρίνεια του
μικροκοσμικού -ή, υπό μίαν έννοια, του ‘μεσοκοσμικού’- του εαυτού σημαίνει
και την ειλικρίνεια, ταυτόχρονα, και του μακροκοσμικού του εαυτού διότι οι
δύο ‘εαυτοί’ αυτοί είναι οργανικά συνδεδεμένα μέλη αλλήλων, όπως ακριβώς ο
πυρήνας και ο φλοιός.
* * *
Οι συγκεντρωτικές-ολοκληρωτικές
εξουσίες (θρησκευτικές ή μη) έχουν κηρύξει διωγμό εναντίον όλων αυτών των
αρχαίων επιστημών (2). Δεν θέλουν
να υπάρχει άλλη αυθεντία στις συνειδήσεις των ανθρώπων εκτός από αυτές. Θέλουν
να αγνοείται και να καταστρατηγείται η αχειροποίητη τάξη του σύμπαντος για
να γίνεται το ‘δικό’ τους, για να πραγματώνονται τα της φιλοδοξίας και ματαιοδοξίας
τους. Γι’ αυτό οι θρησκείες (κυρίως οι διάφορες κρατικοποιημένες «ορθοδοξίες»)
είναι τόσο αυστηρές εναντίον αυτών των πρακτικών. Αν ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα
να επικοινωνεί και να λαμβάνει απαντήσεις χωρίς την ανάγκη μεσαζόντων με το
Θείο τότε πως θα δοθεί η ευκαιρία πραγμάτωσης των κοσμοκρατορικών ματαιοδοξιών
που προσφέρει η ιδρυματοποιημένη-θεσμοποιημένη θρησκεία; Του λένε του ανθρώπου
‘έχεις πλήρη ελευθερία βούλησης και μπορείς να φτιάξεις την ζωή σου κατά πως
το θέλεις’ αλλά μόνο για να τον υποχειριοποιήσουν και να τον κάνουν υπηρέτη
των ματαιοδοξιών τους. Ξέρουν (συνειδητά ή ασυνείδητα) ότι μόνο για κάποιον
που έχει πλήρη ελευθερία βούλησης μπορεί να τεθεί θέμα του ‘αμαρτάνειν’, θέμα
παράβασης και, άρα, μόνο σε κάποιον τέτοιον μπορούν να σπαρθούν ενοχές, το
υπ’ αριθμόν ένα συστατικό καταναγκασμού προς επίτευξη της οικειοθελούς υποχειριοποίησής
του δηλαδή. Άλλα πως είναι δυνατόν να έχει κάποιος πλήρη ελευθερία βούλησης
την στιγμή που δεν μπορεί παρά να υπάρχει ως ένα οργανικό μέλος ενός ευρύτερου
όλου; Ποιος μπορεί να πει ότι ακόμη και οι πιο ‘ελεύθερες’ αποφάσεις του δεν
είναι αποτέλεσμα μύχιων παρωθήσεων που προέρχονται μέσω της διόδου της οργανικής
σύνθεσής του με το Όλο; Αλήθεια μπορεί να τεθεί θέμα λήψης αποφάσεων χωρίς
‘έξωθεν’ προερχόμενα ερεθίσματα (και βάσει ποιών κριτηρίων μπορεί να χαραχθεί
ένα σύνορο καθοριστικό ενός ‘έξω’ ή ενός ‘έσω’);
Μπορεί κάποιος,
λόγου χάρη, διαβάζοντας το κείμενο αυτό να σκεφτεί ‘να, είμαι ελεύθερος να
αποφασίσω: αν θέλω βγαίνω από το σπίτι την προσεχή ώρα και αν δεν θέλω δεν
βγαίνω’. Θα έχει ξεχάσει, όμως, σε μια τέτοια περίπτωση, ότι ακόμη και ο προβληματισμός
του θα έχει λάβει χώρα λόγω ανάγνωσης του κειμένου -λόγω ενός ‘έξωθεν’ προερχόμενου
ερεθίσματος δηλαδή- και η οποιαδήποτε απόφαση του δεν θα είναι παρά μια αντίδραση
στα λεγόμενα του κειμένου. Θα έχει ‘εξουσιαστεί’ ότι και αν αποφασίσει, με άλλα
λόγια, ούτε λίγο ούτε πολύ από το κείμενο (3).
Οι ποικίλες
ανά τους πολιτισμούς τού κόσμου πρακτικές
διαλογισμού ή προσευχής που διδάσκουν την στροφή της προσοχής σε φαινόμενα
όπως είναι η αναπνοή ή οι χτύποι της καρδιάς στοχεύουν ακριβώς στο να κάνουν
τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει, εξ’ ιδίας αμέσου εμπειρίας, το ότι η ζωή
του δεν εξαρτάται από αυτόν, ότι η ζωή του δεν είναι αποτέλεσμα μιας δικής
του βουλητικής ενέργειας αλλά ότι ενεργείται αφ’ εαυτού της, από μια βούληση
και κίνηση που βρίσκεται εκτός του ελέγχου του. Και ότι εφ’ όσον οτιδήποτε
σκέφτεται ή κάνει στην ζωή του δεν μπορεί, εκ των πραγμάτων, να είναι άμοιρο
αυτής της εκτός του ελέγχου του βούλησης και κίνησης, δεν μπορεί και να είναι
τόσο ‘ανεξάρτητο’ και ‘επιλεγμένο’ από τον ίδιο, όσο μέσα στους θορύβους της
καθημερινότητας (που κάνουν την ανάσα και την καρδιά να μην ακούγονται) τόσο
απατηλά φαίνεται.
Αυτό το μούλιασμα
στην συνειδητοποίηση του ότι η ζωή δεν ενεργείται, δεν ελέγχεται και δεν κυβερνάται
από τον άνθρωπο, από κάποιον αυθύπαρκτο και αυτόνομο ‘εαυτό’ (ο οποίος αυθύπαρκτος
και αυτόνομος ‘εαυτός’ , εξ’ άλλου, μέσα από την ωρίμανση της εν λόγω συνειδητοποίησης
αποδεικνύεται εν τέλει ανύπαρκτος, προϊόν μιας υπαρξιακής λήθης, μιας υπαρξιακής
‘αφηρημάδας’) κάνει τον άνθρωπο να χαλαρώσει υπαρξιακά, παραιτούμενος από
τις οποιεσδήποτε έγνοιες (η περίφημη αμεριμνησία των διδαχών της Καινής Διαθήκης).
Και τότε είναι που αναδύεται στη ζωή του ο μυστηριακός και παράδοξος καθ’
όλα εκείνος γάμος του επί μέρους με
το Όλο. Τότε είναι που εισέρχεται στον χώρο της υπαρξιακής του ολοκλήρωσης,
που γεννάται στον καινούργιο κόσμο της αγιότητας και αθανασίας. Και τότε αποκτά
όντως ελευθερία βούλησης αλλά όχι πια ως μια αντι-κείμενη, «αυτόνομη» οντότητα
αλλά ως η συνείδηση του Όλου που μπορεί και επιφέρει αλλαγές στα επιμέρους
-που είναι άλλωστε οργανικά του μέλη- χωρίς καμιά προσπάθεια αλλά μόνο δια
μιας επιθυμίας και διάθεσης που προκύπτει αβίαστα, ως ένα κάποιου είδους ανυπολόγιστο-εκστατικό
ξεχείλισμα.
Για να το πούμε
και με τρόπο συνοπτικότερο: Ο μόνος που μπορεί να έχει πλήρη ελευθερία βούλησης
δεν μπορεί να είναι παρά μόνο ο Θεός και αυτό διότι είναι ο μόνος που η ύπαρξη
του δεν προϋποθέτει την αναφορικότητα, την εξάρτιση (δεν χρειάζεται δηλαδή
κάποιο ‘χώρο’ για να υπάρξει διότι ο χώρος είναι, τρόπον τινά, ο ίδιος). Άρα
για να μπορέσει ο άνθρωπος να αποκτήσει πλήρη ελευθερία βούλησης το μόνο που
μπορεί να κάνει είναι να πάψει να παρεμποδίζει (μια παρεμπόδιση που συνιστά
την αμαρτία, όχι με την φαρισαϊκή-κοινωνική αλλά με την αυθεντική-υπαρξιακή
της έννοια) την ανάδυση της πραγματικής του ταυτότητας, ως μικροκοσμικής –ή
μεσοκοσμικής- απόληξης του μοναδικού υπάρχοντος, ενιαίου παν-κοσμικού ‘εαυτού’.
Χρειάζεται δηλαδή να αφεθεί στο να ‘θεωθεί’
(λέμε να ‘αφεθεί’ διότι η προσπάθεια είναι καρπός αλλά, ταυτόχρονα, και τροφοδότης
των ψευδαισθήσεων αυτονομίας (4).
* * *
Τα όσα λέγονται
παραπάνω δεν είναι, σαφώς, μια υπεράσπιση του πάσης φύσεως τσαρλατανισμού
και κομπογιαννιτισμού που αλωνίζει, κυριολεκτικά, τις τελευταίες δεκαετίες
τις κοινωνίες του μετα-μοντέρνου, δυτικού, κυρίως, κόσμου στο όνομα της αστρολογίας,
της χρησμοδοτικής και παραδοσιακής-ολιστικής ιατρικής. Είναι, όμως, μια αναγκαία
διευκρίνιση για μια σοβαρότερη, απαλλαγμένη από προκαταλήψεις προσέγγιση των
αυθεντικών αντιλήψεων των επιστημών του αρχαίου κόσμου και των σπάνιων αλλά
όχι ανύπαρκτων σύγχρονων αναζητήσεων γύρω από το νόημα των επιστημών αυτών.
Και, σίγουρα, όπως προαναφέρθηκε παραπάνω, αποτελεί ένα τεράστιο ζήτημα προς προβληματισμό η εχθρικότητα που εκδηλώνει η συντριπτική πλειοψηφία των ‘θρήσκων’ απέναντι ακόμη και στο άκουσμα τέτοιων ενασχολήσεων. Η Εκκλησία, λόγου χάρη, μέσα στην ‘καθολική’ του σύμπαντος κόσμου προσέγγιση που διατείνεται ότι πρεσβεύει θα έπρεπε να ήταν πολύ συμπαθούσα και ενθαρρυντική προς την κατεύθυνση διαμόρφωσης μιας επιστήμης και ιατρικής που βλέπει τον κόσμο ως μια οντότητα έχουσα εγγενή τάξη και την θεραπεία του ανθρώπου στην επανασυνύφανση του στην τάξη αυτή. Το ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο είναι, μάλλον, δηλωτικό ενός μεγάλου εκτροχιασμού από την πορεία προς τον πρωταρχικό σκοπό της.
Μην ξεχνάμε,
άλλωστε, ότι οι τρεις μάγοι των καινοδιαθηκηκών αφηγήσεων είναι ‘μάγοι’. Το
κείμενο δεν τους αποκαλεί ‘σοφούς’ ή ‘φιλοσόφους’ (παρ’ότι ο όρος ‘φιλόσοφος’ τα χρόνια της συγγραφής των
εν λόγω κειμένων θα πρέπει να ήταν πολύ γνωστός ) αλλά ‘μάγους’. Και, βέβαια,
εντοπίζουν το σημείο γέννησης του Χριστού μέσω της παρατήρησης των ουρανίων
φαινομένων. Το κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονός αυτό έχει την αντίστοιχη ουράνια
σήμανσή του, η οποία συμβαίνει με την εμφάνιση ενός ασυνήθιστα λαμπρού ουράνιου
φαινομένου.
Σημειώσεις:
(1) Είναι κωμικοτραγικά τα όσα συμβαίνουν με την σύγχρονη ψυχοθεραπευτική π.χ.: κατ' αυτήν θεραπεία αποτελεί (αν δεν λάβουμε υπ' όψην τις προσεγγίσεις κάποιων αντικομφορμιστικών 'αιρετικών' ρευμάτων, εννοείται) η εξάλειψη της απόκλισης και η προκρούστεια επαναπροσαρμογή στους μηχανισμούς μιας κοινωνίας που δημιουργεί, από την ίδια την φύση της, την αναπόφευκτη ανάγκη απόκλισης (κοινώς, οι γιατροί -το σύστημα- δημιουργούν την ασθένεια που υποτίθεται ότι προσπαθούν να θεραπεύσουν).
(2) Η καταδίκη του κλήρου ως χρησμοληπτικής, ως διάγνωσης του θείου θελήματος, εμφανίζεται ως συνήθως όταν το πρώτο ιεροφαντικό γεγονός, πάνω στο οποίο δομείται μια νέα ‘ιερά παράδοση’, αρχίζει και χάνει τον χαρισματικό της χαρακτήρα και μετατρέπεται σταδιακά σε θεσμό (πόσo δε μάλλον σε εγκόσμια-κρατική εξουσία). Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού, όπου στα πρώτα στάδια της διαμόρφωσής τους -εν όσω δηλαδή επιβίωνε στους κόλπους τους η χαρισματική προσέγγιση του κόσμου- η μετά από προσευχή ρήψη κλήρου, προς εύρεση καθοδήγησης όσον αφορά την έξοδο από κάποιο δίλημμα (αλλά και προς αποφυγή προσωποληψιών) , ήταν κοινός τόπος. Όπως, επίσης, και η πρακτική του τυχαίου (αλλά σε ένα σύμπαν όπου ο Θεός είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών -και οικονομών- είναι δυνατόν να υπάρξει τι το ‘τυχαίο’;) ανοίγματος κάποιας σελίδας του Κορανίου προς εύρεση καθοδήγησης που συνηθιζόταν σε περιπτώσεις διλημμάτων ζωής στο Ισλάμ.
(3) Ένα πολύ απλό αλλά πειστικό πείραμα για την επαλήθευση του ότι δεν μπορούμε να κατευθύνουμε την σκέψη μας εντελώς ανεξάρτητα και κατά βούληση είναι το να προσπαθήσουμε να ξεχάσουμε κάτι. Κάθε μας προσπάθεια θα είναι μια περαιτέρω υπενθύμιση αυτού που θα προσπαθούμε να ξεχάσουμε. Ο μόνος τρόπος του να το ξεχάσουμε είναι να 'αφαιρεθούμε' αλλά αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με την βούληση. Είναι κάτι που έρχεται 'από μόνο του', όποτε θέλει να έρθει, ως μία επέμβαση μιας 'έξωθεν' εξουσίας που θέλει να μεταστρέψει την προσοχή μας προς μία άλλη κατεύθυνση.
(4) Είναι πολύ ενδιαφέρον, σε σχέση με τα λεγόμενα, το γεγονός της ύπαρξης ενός ασκητικού όρου που λέγεται ‘απροσπάθεια’ στην ορθόδοξη χριστιανική νηπτική παράδοση. Κάτι που θυμίζει το ‘wu-wei' των ταοϊστών Κινέζων, το ‘dzogen' των θιβετανών Βουδιστών και την έννοια 'sahaja' που συναντάται στις διάφορες ινδουιστικές διδασκαλίες υπαρξιακής πραγμάτωσης.