Εισαγωγή στην πολυεπίπεδη, δυναμική αλληλεπίδραση ψυχολογίας και θεολογίας.

    Η βιβλιογραφική διερεύνηση του ζητήματος των σχέσεων Χριστιανικής πίστης και ψυχοθεραπείας, μας οδηγεί εύκολα στην αναγνώριση δύο κυρίαρχων τάσεων:

1. Η πρώτη   αποδέχεται την ψυχοθεραπευτική προσέγγιση και προσπαθεί να την εντάξει στα πλαίσια της Αγίας Γραφής. (Integration model)

2. Η δεύτερη αντιμετωπίζει την ψυχοθεραπεία ως πλάνη ή αίρεση και αναγνωρίζει την Αγία Γραφή ως μοναδική πηγή γνώσης σχετικά με τη φύση, τα προβλήματα και την θεραπεία του ανθρώπου. (Biblical Counseling)

    Παρατηρείται βέβαια ένα φάσμα απόψεων που εκτείνεται από την πλέον φανατική απόρριψη κάθε ιδέας ή πρακτικής που έχει έστω και την παραμικρή σχέση με την ψυχολογία, (Martin & Deidre Bobgan) μέχρι την πλήρη αποδοχή των πορισμάτων της επιστημονικής έρευνας ακόμη και όταν αυτά έρχονται σε (φαινομενική) αντίθεση με τις Αλήθειες της Πίστης, (David Myers).

Στο πολύ σημαντικό βιβλίο των εκδοτών Erich Johnson και Stanton Jones. 2000. Psychology and Christianity. InterVasity Press, Illinois,  περιγράφονται όχι δύο αλλά τέσσερα μοντέλα προσέγγισης του ζητήματος των σχέσεων Χριστιανισμού και Ψυχολογίας. Θα προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε αυτές τις διαφοροποιήσεις και να περιγράψουμε συνοπτικά τα τέσσερα μοντέλα προσέγγισης.

Διευκρινίζουμε ότι είναι δύσκολο να κατατάξουμε ορισμένους ερευνητές σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο.

Για παράδειγμα ενώ οι Johnson & Jones θεωρούν ότι ο Larry Crab με τις τελευταίες του εργασίες περνά από το μοντέλο της Συνδιάρθρωσης (integration model) στο μοντέλο της Χριστιανικής Ψυχολογίας (Christian Psychology), οι Martin & Deidre Bobgan διαφωνούν κάθετα υποστηρίζοντας ότι ο Larry Crab δεν έχει αλλάξει τίποτα ουσιαστικό στην προσέγγιση του και παραμένει στο μοντέλο Συνδιάρθρωσης. Οφείλουμε λοιπόν να κατανοούμε κάθε κατάταξη με τρόπο διαλλακτικό.

Ο πίνακας που ακολουθεί αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση των θέσεων βιβλίου των Johnson & Jones που προαναφέραμε. Έχουμε προσθέσει, συνδέσμους δικτυακών διασυνδέσεων, ελάχιστα επιπλέον στοιχεία από άλλες πηγές και κάποια επεξηγηματικά σχόλια.

Μοντέλα προσέγγισης των Σχέσεων
Χριστιανικής πίστης και Ψυχολογίας.

Παράλληλα Επίπεδα Ερμηνείας (Parallel levels of Explanation) Συσχέτιση των δεδομένων της επιστημονικής έρευνας με τις αρχές της Αγίας Γραφής.	Χριστιανική Συμβουλευτική (Christian Counseling) Σύζευξη Πίστης και Ψυχοθεραπείας στην κλινική πράξη.	Βιβλική Συμβουλευτική (Biblical Counseling) Ποιμαντική συμβουλευτική με βάση τα δεδομένα της πίστης. Αντι--ψυχολογία.	Χριστιανική Ψυχολογία (Christian Psychology) Δημιουργία ιδιότυπης χριστιανικής ψυχολογίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της πίστης υπογραμμίζει τη σημαντικότητα των πορισμάτων της επιστημονικής έρευνας. Η Ψυχολογία έχει διαφορετικό αντικείμενο έρευνας και διαφορετική γνωστική μεθοδολογία από την θρησκεία. Προσεγγίζουν διαφορετικές διαστάσεις της πραγματικότητας. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα δεδομένα που προκύπτουν μέσα από εμπεριστατωμένη επιστημονική έρευνα. Η θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν πρέπει να προσδιορίζουν την επιστημονική θεωρία και έρευνα. Όταν τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών αμφισβητούν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις (εκτός από δογματικές Αλήθειες) τότε οφείλουμε να αναθεωρούμε τις απόψεις μας. Όλη η αλήθεια είναι αλήθεια του Θεού οπουδήποτε και αν την ανακαλύπτουμε. Οι πληροφορίες που μας παρέχει η επιστημονική έρευνα για τα νευρολογικά υποστρώματα των πνευματικών εμπειριών μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των αρνητικών συναισθηματικών καταστάσεων που συχνά συνοδεύουν και διαταράσσουν την πνευματική πορεία των πιστών. (Jeeves)	Αποδέχεται και χρησιμοποιεί την επιστημονική μεθοδολογία, αλλά δίνει προτεραιότητα στις αρχές και τις αξίες της πίστης. Σε σχέση με το μοντέλο των «επιπέδων ερμηνείας» διατηρεί μια στάση περισσότερο κριτική απέναντι στις μεθόδους και τις θεωρίες της ψυχολογίας. Η χριστιανική πίστη είναι το βασικό κριτήριο αξιολόγησης της εγκυρότητας των συμπερασμάτων της επιστημονικής έρευνας. Όταν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στο λόγο του Θεού και στα επιστημονικά δεδομένα, παραμένουμε προσκολλημένοι στην πίστη περιμένοντας νέα επιστημονικά δεδομένα τα οποία θα εναρμονίζονται με την πίστη. Ο Θεός επέτρεψε την ανάπτυξη της ψυχολογικής επιστήμης για να βοηθηθεί ο σύγχρονος άνθρωπος. Η Αγία Γραφή δεν μπορεί από μόνη της να δώσει απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν άνθρωποι στις σύγχρονες κοινωνίες.	Θεμελιώνεται μόνο στην Αγία Γραφή. Εστιάζει στην αμαρτία και στην λυτρωτική δύναμη της Χάριτος του Θεού. Οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε τα ψυχο-συναισθηματικά προβλήματα μόνο με τις αρχές, τις αξίες και τις μεθόδους της χριστιανικής πίστης. Αυστηρή, εμπεριστατωμένη κριτική και απόρριψη των βασικών αρχών της ψυχολογίας. Η υιοθέτηση ψυχολογικών αρχών από τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ηθική παρακμή του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου και την απομάκρυνση από την Εκκλησία. Η προσέγγιση της «Βιβλικής Συμβουλευτικής» σύμφωνα με άλλους ερευνητές υποπίπτει στο σφάλμα του πνευματικού αναγωγισμού. (Reductionism in the name of faithfulness). Η ψυχική υγεία δεν θεμελιώνεται στην διερεύνηση των άγνωστων πτυχών του ψυχισμού αλλά στην υπακοή στο θέλημα του Θεού με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος.	Θεμελιώνεται στην Αγία Γραφή αλλά δανείζεται στοιχεία από την Ψυχολογία. Η ψυχολογική επιστήμη δεν αρκεί να είναι συνεπής ως προς την διδασκαλία της Αγίας Γραφής αλλά θα πρέπει να αναδύεται μέσα από την Αγία Γραφή. Στο Θεολογικό και ανθρωπολογικό πλαίσιο της Αγίας Γραφής ένταξη αποσπασματικών στοιχείων ψυχολογίας. Στόχος είναι η διαμόρφωση μιας χριστιανικής ψυχολογίας, η οποία θα είναι απαλλαγμένη από οποιοδήποτε εκκοσμικευμένο, θεωρητικό πλαίσιο. Μια χριστιανική ψυχολογία θεμελιωμένη στην πίστη, τις αρχές και τους στόχους της Αγίας Γραφής. Σύζευξη τμημάτων, αποσπασμάτων αλλά όχι κοσμοθεωρητικών συστημάτων. Είναι θεμιτή η υιοθέτηση ψυχοθεραπευτικών μεθόδων όπως για παράδειγμα ενσυναίσθηση (Rogers), ή ανάλυση των ονείρων (Jung), ή αντικατάσταση αρνητικών γνωσιών με θετικές (Cognitive therapy). Αρκεί αυτές οι μέθοδοι να είναι αποστασι-οποιημένες από το κοσμοθεωρητικό πλαίσιο που τις συνοδεύει. Η πιο πρόσφατη Ευαγγελική προσέγγιση.
ΒΑΣΙΚΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ
Κυρίως, Άγγλοι Ευαγγελικοί, Πανεπιστημιακοί, ερευνητές συγκεκριμένων πτυχών της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Απευθύνονται κυρίως σε συναδέλφους, σε αντίθεση με τις άλλες προσεγγίσεις που έχουν κυρίως Χριστιανούς ως ακροατήριο. David Myers (κοινωνικός ψυχολόγος). Malcom Jeeves. (Γνωσιακός νευροεπιστήμονας), Donald Mackay (νευροφυσιολόγος, ειδικός τεχνητής νοημοσύνης, φιλόσοφος της επιστήμης.	Το κυρίαρχο μοντέλο της Ευαγγελικής Χριστιανικής Κοινότητας. Ειδικοί ψυχικής υγείας. Αντιμετώπιση ψυχολογικών προβλημάτων. Gary R. Collins (Κλινικός ψυχολόγος, Πρόεδρος της Αμερικάνικης Ένωσης, Χριστιανικής Συμβουλευτικής). Carter and Narramore. 1979. Narramore (Πρόεδρος του χριστιανικού Ιδρύματος Narramore και διακεκριμένος καθηγητής ψυχολογίας στο Biola University). Crabb, L. J. 1975, 1977. McMinn Mark.	'Ασκηση ποιμαντικής συμβουλευτικής σε Εκκλησιαστικές κοινότητες. Αντιμετώπιση ανθρώπινων προβλημάτων και αμαρτίας. David Powlison(Θεολόγος). Jay Adams (Καθηγητής πρακτικής Θεολογίας, το 1970 δημοσίευσε το περίφημο βιβλίο του Competent to Counsel ) Richard Ganz Pastor, (Σύμβουλος, καθηγητής Βιβλικής ψυχολογίας). Martyn & Deidre Bobgan Jim Owen	Robert Roberts (Φιλόσοφος). Mary Stewart Van Leeuwen. (professor of interdisciplinary studies at Calvin College) C. Stephen Evans (Φιλόσοφος). Larry Crabb Κλινικός ψυχολόγος. (Σε τελευταίες του εργασίες) Dan Allender (Diane Langberg (Ψυχολόγος σε ιδιωτική άσκηση)1977, Payne 1995, 1996, John White (1982, 1987). Paul Vitz. (Professor of psychology at New York University. Εργάζεται στον ευρύτερο χώρο της ψυχοθεραπείας).
ΕΝΩΣΕΙΣ, ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ, ΣΥΛΛΟΓΟΙ, ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
	CAPS: Christian Association for Psychological Studies (Χριστιανική Ένωση για Ψυχολογικές Έρευνες). (1980: 1000 μέλη / 2000: 2000 μέλη) American association of Christian councelors. Η Αμερικανική Ένωση των Χριστιανών συμβούλων. (Περισσότερα από 25.000 μέλη. Αποκλειστικά στη συμβουλευτική. Πιο συντηρητικοί σε θέματα Θεολογικά από ότι οι CAPS). American Association of Pastoral Counselors (Αμερικανική Ένωση Ποιμαντικών Συμβούλων). The Journal of Psychology and Theology (Εφημερίδα της Ψυχολογίας και της Θεολογίας). Journal of psychology and Christianity. (Εφημερίδα της ψυχολογίας και του χριστιανισμού). (1982). (In 1975 a prior version: CAPS Bulletin)	CCEF: The Christian Counseling and Educational Foundation.. (1968). (Ίδρυμα της Χριστιανικής Συμβουλευτικής και Εκπαίδευσης). NANC: National Association of Nouthetic Counselors. [Εθνική Ένωση των Nouthetic (παράγωγο του νουθετώ) Συμβούλων]. IABC: International Association of Biblical Counselors. Διεθνής Ένωση Βιβλικών Συμβούλων. Biblical Counseling Association (Βιβλική Συμβουλευτική Ένωση)
Ακαδημαϊκές Σπουδές
	Master of Arts in Counseling Psychology in Trinity Evangelical Divinity School of Trinity International University. M.A. in Clinical Psychology: Wheaton college, Doctor of Psychology in Clinical Psychology: Rosemead School of Psychology. Master’s of Arts in Counseling: Geneva College	Master of Arts in Biblical Counseling. in The Master’s College Dallas Theological Seminary
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Malcolm A. Jeeves. 1976. psychology and Christianity: The view both ways. . IL: InterVasity Press, Downers Grove. Myers David. 1978. The human puzzle: Psychological research and Christian belief. Harper and Row, New York Myers, D. & Jeeves, M. 1987. Psychology through the eyes of faith. HarperCollins, San Francisco. Mackay D. 1979 Human science and human dignity. Hodder & Stoughton. London	Carter J. and Narramore B. 1979. The integration of psychology and theology: An introduction. MI: Zondervan, Grand Rapids. Crabb, L. J. 1975. Basic principles of biblical Counseling. MI: Zondervan, Grand Rapids. Crabb, L. J. 1977. Effective biblical Counseling. MI: Zondervan, Grand Rapids. Mark McMinn. 1996. Psychology, Theology and Spirituality in Christian Counseling. IL: Tyndale House, Wheaton. Collins, G. R. 1988. Christian Counseling: A cmprehensive guide (Rev. Ed). Dallas word Collins, G. R. 1993. The biblical basis of Christian counseling for people helpers. CO: NavPress, Colorado Springs. Minirth and Meier. Introduction to Psychology and Counseling	Adams Jay. 1970. Competent to counsel. NJ: Presbyterian and Reformed, Phillipsburg. MacArthur J & Mack, W (Eds.). 1994. Introduction to biblical counseling. Dallas: Word. Bobgan M & Bobgan B. 1997 Against Biblical counseling: For the Bible. CA: Eastgate, Santa Barbara. Ganz Richard. 1993. The Failure of the Modern Psychology and the Biblical Alternative. Crossway Books, Wheaton, Illinois. Vitz Paul C. (1987). Psychology as Religion: the Cult of Self Worship. W. B. Eerdmans Publishing, Grand Rapid. Biblical Counseling: Powerful and Effective: Ανάκτηση, 23/02/01, από http://www.biblical-counsel.org/bcs-01.htm Jim Owen: Christian Psychology's War on God's Word.	Evans C. Stephen. 1989.Wisdom and Humanness in Psychology: Prospects for a Christian psychology. IL: InterVasity Press, Downers Grove. Evans C. Stephen. 1990. Soren Kierkegaard’s Christian psychology. MI: Zondervan, Grand Rapids. Van Leeuwen. M. S. 1985. Person in Psychology: A Contemporary Christian Appraisal. Studies in a Christian World View, Vol. 3. IL: InterVasity Press, Downers Grove. Crabb Larry. 1999. The safest place on earth. TX: Word, Waco. Crabb Larry. Understanding People. Allender D. & Longman T. 1998. Bold Purpose. CO:NavPress, Colorado Springs. White, J. 1987. Putting the Soul Back in Medicine : Reflections on Compassion and Ethics. IL: InterVasity Press, Downers Grove.

Παράλληλα Επίπεδα Ερμηνείας (Parallel levels of Explanation) Συσχέτιση των δεδομένων της επιστημονικής έρευνας με τις αρχές της Αγίας Γραφής. Σχέση με Theology of Nature , Indipendence.

Χριστιανική Συμβουλευτική (Christian Counseling) Σύζευξη Πίστης και Ψυχοθεραπείας στην κλινική πράξη. Ίσως η διαφορά ανάμεσα σε αυτή τη προσέγγιση και την προηγούμενη διασαφηνίζει το βαθμό προσκόλλησης στην πίστη

Βιβλική Συμβουλευτική (Biblical Counseling) Ποιμαντική συμβουλευτική με βάση τα δεδομένα της πίστης. Αντι--ψυχολογία. Biblical literalism

Χριστιανική Ψυχολογία (Christian Psychology) Δημιουργία ιδιότυπης χριστιανικής ψυχολογίας. Theistic Science

Stanton L. Jones

Stanton L. Jones (Εκδότης): 2000. Psychology & Christianity: Four Views. InterVarsity Press. Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου A History of Christians in Psychology το συνέγραψε ο ίδιος μαζί με την Eric L. Johnson.
Stanton L. Jones. 2000. Homosexuality: The Use of Scientific Research in the Church's Moral Debate. InterVarsity Press
Stanton L. Jones. 1991. Modern Psychotherapies: A Comprehensive Christian Appraisal. InterVarsity Press.
Stanton L. Jones. 2000. Homosexuality: The Use of Scientific Research in the Church's Moral Debate. InterVarsity Press.
Βλ. και Βιογραφικό του Stanton L. Jones (http://www.gospelcom.net/cgi-ivpress/author.pl/author_id=386), Interview with Stanton Jones and Mark Yarhouse (http://www.narth.com/docs/jonesyarhouse.html). Σχόλιο σχετικά με ένα άρθρο του Stanton L. Jones, (http://www.narth.com/docs/whose.html)