Διάφορα Θέματα

Φωτιές και ανθρώπινη Μεταμόρφωση (Σημ.1)

Το κτιστό αυτό καθεαυτό
αποτελεί μια οντότητα
περιτριγυρισμένη και εξαρτημένη
από το μηδέν.
Μητρ. Ιωάννου Ζηζιούλα. (2)

Η συναίσθηση ότι η φωτιά καταστρέφει δασικές εκτάσεις, σπίτια και ανθρώπους είναι συγκλονιστική. Απέναντι σε ένα τόσο βαρυσήμαντο γεγονός, η αναζήτηση ευθυνών σε διοικητικούς ή άλλους παράγοντες είναι δευτερεύουσας σημασίας.

Η συνειδητή παραμονή στα πλαίσια της εμπειρίας του θανάτου καλλιεργεί πνευματικά. Πρόκειται για παιδεία που υπερβαίνει τα γνωσιολογικά μεγέθη και προετοιμάζει το ψυχικό έδαφος για την αποδοχή της πνευματικής Χάριτος.

Όταν ο νους αποκλίνει από τον πνευματικό ορίζοντα της οδύνης, στην προβληματική της αναζήτησης ευθυνών, αλλοτριώνεται. Διότι μεταφράζει το μεγαλείο του πόνου σε χρησιμοθηρική διεκδίκηση. Συντελείται πτωτικό άλμα από την γονιμότητα του υπαρξιακού κλονισμού, στην πνευματική στειρότητα των έλλογων απαιτήσεων.

Η αναζήτηση των ενόχων συνεπάγεται, απεμπόληση της παιδευτικής δεινότητας της εμπειρίας του θανάτου. Η επίρριψη ευθυνών στους άλλους, εξυπηρετεί απλά την ανάγκη ψυχολογικής κάθαρσης. Έχουμε την τάση να βρίσκουμε τους υπαίτιους έξω από εμάς ώστε να μαλακώσουμε την οδύνη ή να την ερμηνεύσουμε, χωρίς να χρειασθεί να αλλάξουμε τον εαυτό μας.

Η ανάγκη της εξεύρεσης αποδιοπομπαίου τράγου είναι αρχαία όσο και η πτώση του ανθρώπου.

Φταίνε οι εμπρηστές, οι ξένοι βάζουν τις φωτιές, τα καίνε για να πουλήσουν οικόπεδα, πετάνε τα τσιγάρα όπου να ‘ναι, η κυβέρνηση φταίει που δεν έλαβε μέτρα.

Μέσα σε ένα τέτοιο καμίνι υποθέσεων, μεταμορφώνεται η καθαρή εμπειρία της οδύνης, σε οργή κατά των υπευθύνων. Διότι ο σύγχρονος άνθρωπος δεν διαθέτει τις απαραίτητες εσωτερικές παραμέτρους, για να κατανοήσει το βαθύτερο νόημα των οριακών καταστάσεων. Και αρνείται, την προοπτική της υπαρξιακής μεταμόρφωσης, χάριν επισφαλών εκκοσμικευμένων μεθοδεύσεων.

Η συμφιλίωση με την οδύνη, μας προάγει σε άλλο υπαρξιακό επίπεδο.

Το γόνιμο βάσταγμα του πόνου γεωργεί τις προϋποθέσεις για την αποδοχή της Θείας Χάριτος

Τότε…μπορούμε να αναζητήσουμε τους υπεύθυνους. Όχι για να τιμωρηθούν οι ένοχοι, ούτε για να εκτονώσουμε την επιθετική μας διάθεση, αλλά για να προστατεύσουμε τον γεωγραφικό τόπο που μας δωρήθηκε.

Σημ. 1
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα "Χανιώτικα Νέα" το καλοκαίρι του 1993. Σήμερα 29-08-07 συνεχίζει να είναι επίκαιρο.
Έχουμε την ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να διασφαλίσουμε τον εαυτό μας. Νομίζουμε ότι λαμβάνοντας ποικίλα μέτρα μπορούμε να εξαλείψουμε τους κινδύνους που μας απειλούν. Νομίζουμε ότι αν προσέξουμε αρκετά, τότε όλα θα πάνε καλά. Νομίζουμε ότι έχουμε τον έλεγχο. Οι φοβερές πυρκαγιές του 2007 μας προκαλούν επώδυνα να συνειδητοποιήσουμε ότι τελούμε πάντοτε υπό κίνδυνο. Αντί να εξασφαλίσουμε την ακεραιότητά μας είναι προτιμότερο να μάθουμε να συμβιώνουμε αρμονικά με την ανασφάλεια. Η απειλή του μηδενός συνοδεύει την ύπαρξη μέχρι θανάτου. Αυτή η απειλή θέλει να γεννήσει μέσα μας τη σοφία, την ελευθερία και την προσευχή.

Σημ.2
Μητρ. Ιωάννου Δ. Ζηζιούλα. 1992. Η Κτίση ως Ευχαριστία. Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα. σελ. 82.

του Νικήτα Καυκιού